TPRM… Bu kavramı Hukuk ve Uyum tarafında çalışanlar ya da uluslararası şirketlerde çalışanların daha ziyade aşina olduklarını görebiliyoruz.
Ya da global şirketlerin tedarikçisi konumunda olan Türk şirketlerinin kıyısından sürece dahil olduklarını söyleyebiliriz.
TPRM third party risk management olarak üçüncü taraf risklerinin yönetimi olarak karşımıza çıkar.
Üçüncü taraflarla yapılan sözleşmeler kapsamında distribütör, acente, temsilci, tedarik zincirindeki kritik iş ortakları vb. olarak sıralayabiliriz.
Üçüncü taraf risk yönetiminde şirketlerin üçünü taraf risklerini taramaları ve bu riskleri risk haritalarında adreslemeleri gerekmektedir.
Bunun için şirketlerin süreçlerini iyi analiz etmeleri ve riskli süreçlerdeki adımları tespit etmeleri, bu risklere yönelik kontrol faaliyetleri tasarlamaları önemlidir.
Bu noktada;
Üçüncü taraf risklerinin operasyonel süreçlerde çalışanların üzerinde ilerlediği kısmı, sözleşme inceleme aşamasında Hukuk birimi tarafından yürütülen kısmı, 3.tarafın şirketin sistemine dahil olmasıyla kontrol ve sürekli izleme kısmı ise hem hizmeti alan hem de 2. Ve 3.hat kontrol çalışanları tarafından yürütülmektedir.
Şirketlerin yapısında operasyonlar-süreçler ve doğal olarak işin mahiyeti gereği riskler içerir. Bu risklere yönelik kontrol faaliyetlerinin uyum yönetimi altında (İç Kontrol, Risk yönetimi ve uyum) tanımlanması, izlenmesi, kontrol edilmesi, raporlanması; tüm bu faaliyetlerin politika ve prosedürlerle tanımlı çerçeve dahilinde uygulanması şirket yönetiminin temel prensiplerindendir.
TPRM’de ise bu yapı; 3.taraf organizasyonun hem risk yönetimini, hem kontrol ve uyum yönetimini hem de politika ve prosedürlerin varlığı, uygulanmasının tamamını içermektedir.
Gibi soru ve sorguların iş süreçlerinde yerleşik bulunması TPRM yönetiminde etkilidir.
Günümüzde ise oldukça az sayıda şirkette bir tür Yönetişim, Risk ve Uyumluluk (GRC) yönetimi mevcut olması, halen daha özel sektörün GRC alanlarında kat edeceği yolu göstermektedir.
Global firmaların tedarik ağında yer aldıkça, piyasalar bir süre sonra TPRM bilincine varıp regüle olma ihtiyacı doğdukça TPRM ve uyum yönetiminin önemi daha da artacaktır.
Yazar: İrem Emre Ul
